Hugverkastofan tók upp breytt viðmið varðandi flokkun sýndarvara og -þjónustu fyrir umsóknir sem bárust 1. október 2023 eða síðar.

Þetta á við um landsbundnar umsóknir:

með umsóknardaginn 1. október 2023 eða síðar

forgangsréttardaginn 1. október 2023 eða síðar

og alþjóðlegar umsóknir:

með alþjóðlegan skráningardag 1. október 2023 eða síðar

með forgangsréttardaginn 1. október 2023 eða síðar

sem síðari tilnefningar með síðari tilnefningardaginn 1. október 2023 eða síðar

Sýndarvörur

Sýndarvörur (e. virtual goods) eru óáþreifanlegar vörur sem ætlaðar eru til notkunar á netinu og í sýndarveruleikaumhverfum eins og Metaverse og samanstanda einungis af gögnum (e. data), þ.e. stafrænu efni og myndum (t.d. stafræn mynd af bíl, tösku, fatnaði o.s.frv.). Sýndarvörur eru því svokallaðar stafrænar og óáþreifanlegar útgáfur af raunverulegum og áþreifanlegum vörum í raunheimum.

Þar sem sýndarvörur eru einungis á stafrænu formi eiga þær allar heima í flokki 9 óháð tegund þeirra og/eða eðli. Þetta gildir einnig óháð því hvort hin raunverulega og hliðstæða vara tilheyri flokki 9 eða ekki. Tilgreining sýndarfatnaður (e. virtual clothing) tilheyrir þannig flokki 9 þótt raunverulegur fatnaður falli undir flokk 25.

Tilgreiningin sýndarvörur (e. virtual goods) telst ekki nægjanlega skýr og nákvæm ein og sér og er ekki samþykkt nema tilgreint sé nánar um hvernig sýndarvörur er að ræða, t.d. sýndarvörur, þ.e. sýndarfatnaður (e. virtual goods, namely, virtual clothing). Það sama gildir um aðrar óáþreifanlegar vörur eins og stafrænar vörur (e. digital goods) og niðurhalanlegar vörur (e. downloadable goods) og þegar sýndarvörur eru taldar upp í tengslum við smásölu- og heildsöluþjónustu.

Í töflunni hér fyrir neðan eru að finna dæmi um ósamþykktar tilgreiningar sýndarvara (fyrri dálkur) ásamt tillögum að samþykktu orðalagi þar sem þær eru tilgreindar nánar (seinni dálkur).

Flokkur	Ósamþykkt	Samþykkt

9	Sýndarvörur (e. Virtual goods)	Sýndarvörur, þ.e. sýndarfatnaður, -skófatnaður og höfuðfatnaður (e. Virtual goods, namely virtual clothing, footwear and headgear)
9	Stafrænar vörur (e. Digital goods)	Stafrænar vörur, þ.e. stafrænar handtöskur (e. Digital goods, namely virtual handbags)
9	Niðurhalanlegar vörur (e. Downloadable goods)	Niðurhalanlegar vörur, þ.e. niðurhalanlegar margmiðlunarskrár (e. Downloadable goods, namely, downloadable multimedia files)
35	Smásöluþjónusta með sýndarvörur (e. Retail services relating to virtual goods)	Smásöluþjónusta með sýndarvörur, þ.e. sýndarfatnað (e. Retail services relating to virtual goods, namely virtual clothing)
35	Heildsöluþjónusta með stafrænar vörur (e. Wholesale services with digital goods)	Heildsöluþjónusta með stafræn listaverk (e. Wholesale services with digital artwork)

Sýndarþjónusta

Sýndarþjónusta (e. virtual services) getur verið:

þjónusta eins og veitt er í raunheimum (e. real-world services, real life servies) en sem er veitt á netinu eða gegnum í sýndarumhverfi.

þjónusta sem er sérstaklega hönnuð fyrir sýndarumhverfi sem líkir eftir þjónustu í raunheimum en hefur annan tilgang og/eða útkomu.

Þjónusta sem veitt er í gegnum netið eða í sýndarumhverfi er almennt flokkuð í samræmi við gildandi viðmið um flokkun þjónustu. Ef þjónusta á netinu eða í sýndarumhverfi hefur sama undirliggjandi tilgang, áhrif og útkomu í raunheimum og hliðstæð þjónusta sem er veitt í raunheimum á hún heima í sama flokki, sbr. eftirfarandi dæmi:

Flokkur 36: Fjármálaráðgjöf veitt í gegnum sýndarumhverfi (e. Financial consultancy provided through a virtual environment).

Flokkur 41: Fræðsla og þjálfun veitt í gegnum sýndarumhverfi (e. Education and training delivered by virtual means).

Í ofangreindum dæmum er tilgangur og útkoma þjónustunnar í sýndarumhverfinu sú sama og ef hún væri veitt í raunheimum. Sýndarþjónustan á því heima undir sama flokki og sama þjónustan í raunheimum.

Ef um þjónustu er hins vegar að ræða sem erfitt er að líkja eftir í raunheimum, eða ef áhrif og útkoma þjónustunnar í sýndarumhverfi getur aldrei orðið sú sama og í raunheimum, getur hún átt heima í öðrum flokki en hliðstæð þjónusta í raunheimum. Slík þjónusta fellur langoftast undir skemmti- og leikjaþjónustu í flokki 41, sbr. eftirfarandi dæmi:

Flokkur 41: Farþegaflutningar sem veittir eru í leikjaumhverfi á netinu (e. Transport services provided in an online gaming environment).

Flokkur 41: Veitingaþjónusta með sýndarmat og -drykk (e. Provision of virtual food and drink).

Þótt flutningsþjónusta sem flytur leikjasjálf (e. avatars) frá einum stað til annars í sýndarveruleika eða leikjaumhverfi líki vissulega eftir raunverulegum farþegaflutningum í flokki 39 þá hefur sú þjónusta ekki sama tilgang og útkomu og farþegaflutningar í raunheimum þar sem enginn eiginlegur flutningur á sér stað. Þjónustutilgreiningin fellur því í flokk 41 með leikjaþjónustu á netinu og skemmtistarfsemi frekar en í flokk 39 með raunverulegri ferðaþjónustu og farþegaflutningum.

Sömu sjónarmið gilda um seinni þjónustutilgreininguna sem fellur undir skemmtistarfsemi í flokki 41 en ekki veitingaþjónustu í flokki 43 þar sem þjónustan getur aldrei nært fólk þar sem maturinn og drykkurinn er ekki raunverulegur, þ.e.a.s. um þjónustu með sýndarvörur er að ræða.

Ef vafi leikur á því hver raunverulegur tilgangur og útkoma þjónustu í sýndarheimi er þarf Hugverkastofan að gera athugasemd við viðkomandi tilgreiningu og leita skýringa hjá umsækjanda, sbr. eftirfarandi dæmi:

Flokkur 43: Að starfrækja sýndarveitingastað sem býður upp á mat og drykk (e. Operating a virtual restaurant offering food and beverages).

Í framangreindu dæmi er ekki ljóst hvort að sýndarveitingaþjónustan bjóði upp á mat og drykk til raunverulegrar neyslu eða sýndarmat- og -drykkjarvörur fyrir leikjasjálf. Því þarf umsækjandi að útlista það nánar og breyta tilgreiningunni, t.d. á eftirfarandi hátt:

Flokkur 41: Að starfrækja sýndarveitingastað sem býður upp á sýndarmat og -drykk (e. Operating a virtual restaurant offering virtual food and beverages).

Flokkur 43: Að starfrækja sýndarveitingastað sem býður upp á raunverulegan mat og drykk (e. Operating a virtual restaurant offering real-life food and beverages).

Non-Fungible Tokens (NFTs)

Non-fungible tokens (hér eftir NFTs) eru stafræn skírteini eða tákn sem notuð eru til að staðfesta eignarhald á hinum ýmsu hlutum eins og sýndarvörum í Metaverse eða raunverulegum vörum. NFT telst því ekki eiginleg vara sem slík heldur eiginleiki vöru, þ.e. að varan sé auðkennd með NFT.

Með hliðsjón af ofangreindu eru tilgreiningar á borð við non-fungible tokens, NFTs og óútskiptanleg tákn (ísl. þýðing) í flokki 9 ekki nægjanlega skýrar og nákvæmar einar og sér þar sem tilgreina þarf þær vörur sem þau auðkenna. Ekki er nóg í því sambandi að vísa til ótilgreindra vara (e. goods) eða eigna (e. assets) heldur þarf að tiltaka nákvæmlega um hvernig vörur er að ræða, t.d. sýndarfatnaður sem auðkenndur eru með NFT (e. virtual clothing authenticated by NFTs) o.s.frv. Verndin nær þannig til vörunnar sem slíkrar en ekki NFT-sins.

Vörutilgreiningar sem vísa í NFT eru flokkaðar í samræmi við þær vörur sem þau auðkenna. Sýndarvörur, stafrænar vörur og niðurhalanlegar vörur sem auðkenndar eru með NFT falla þannig undir flokk 9 eins og stafræn listverk (e. digital works of art authenticated by NFTs) og sýndarfatnaður (e. virtual clothing authenticated by NFTs). Raunverulegar vörur sem auðkenndar eru með NFT tilheyra aftur á móti sínum hefðbundnu flokkum. Fatnaður sem auðkenndur er með NFT (e. clothing authenticated by NFTs) fellur þannig undir flokk 25 þar sem um raunverulegan og áþreifanlegan fatnað er að ræða.

Í fyrri dálki töflunnar hér fyrir neðan er að finna NFT tilgreiningar sem teljast ekki nægjanlega skýrar og nákvæmar. Tillögur að lagfæringum þeirra eru í seinni dálknum með vísan í vörur sem auðkenndar eru með NFT ásamt réttri flokkun þeirra.

Flokkur	Ósamþykkt	Flokkur	Samþykkt

9	NFTs	9	Niðurhalanlegar tónlistarskrá sem auðkenndar eru með NFTs (e. downloadable music files authenticated by NFTs)
9	Non-fungible tokens	16	Bækur og tímarit sem auðkennd eru með non-fungible tokens (e. Books and magazines, authenticated by non-fungible tokens)
9	Óútskiptanleg tákn [NFTs]	18	Handtöskur sem auðkenndar eru með óútskiptanlegum táknum [NFTs] (e. handbags, authenticated by NFTs)
9	Sýndarvörur sem auðkenndar eru með NFTs (e. Virtual goods, authenticated by NFTs)	9	Sýndarstrigaskór sem eru auðkenndir með NFTs (e. Virtual sneakers, authenticated by NFTs)
9	Eignir sem auðkenndar eru NFTs (e. Assests, authenticated by non-fungible tokens)	14	Myntir, demantar og skartgripir sem auðkenndir eru með non-fungible tokens (e. Coins, diamonds and jewellry, authenticated by non-fungible tokens)

Þótt tilgreina þurfi nánar þær vörur sem auðkenndar eru með NFT í dæmunum hér fyrir ofan er slíkt ekki alltaf nauðsynlegt í tilviki þjónustutilgreininga, sbr. eftirfarandi dæmi:

Flokkur 35: Útvegun markaðstorgs á netinu fyrir kaupendur og seljendur vara sem eru aðkenndar með NFTs (e. provision of an online marketplace for buyers and sellers of goods authenticated by NFTs).

Flokkur 35: Uppboðsþjónusta með eignir sem auðkenndar eru með NFTs (e. auctioneering services with assests authenticated by NFTs).

Flokkur 36: Verðmat á vörum sem auðkenndar eru með NFTs (e. financial appraisal of goods authenticated by NFTs).

Í ofangreindum dæmum er þjónustan sem tilgreind er, þ.e.a.s. Útvegun markaðstorgs á netinu fyrir kaupendur og seljendur vara (flokkur 35), uppboðsþjónusta (flokkur 35) og verðmatsþjónusta (flokkur 36) nægjanlega skýr og nákvæm ein og sér (sjá TMclass). Af þeim sökum er nóg að vísa einungis til vara (e. goods) og eigna (e. assests) sem auðkenndar eru með NFT þar sem áherslan er á þjónustuna í tilgreiningunum en ekki vörurnar.

Aftur á móti geta komið upp tilvik þar sem þjónustan sjálf er ekki ekki nægjanlega skýr og nákvæm eins og í tilviki smásölu og heildsöluþjónustu. Í slíkum tilvikum þarf að tilgreina nánar þær vörur sem auðkenndar eru með NFT, sbr. dæmin í töflunni hér fyrir neðan.

Flokkur	Ósamþykkt	Samþykkt

35	Smásöluþjónusta með NFTs (e. Retail services of NFTs)	Smásöluþjónusta með sýndarfatnað sem er auðkenndur með NFTs (e. Retail services of virtual clothing, authenticated by NFTs)
35	Heildsöluþjónusta með vörur sem auðkenndar eru með NFTs (e. Wholesale services of goods authenticated by NFTs)	Heildsöluþjónusta með matvörur sem auðkenndar eru með NFTs (e. Wholesale services of foodstuffs authenticated by NFTs)

Að lokum eru ákveðin tilvik þar sem nægilegt er að nota orðið NFTs eða non-fungible tokens eitt og sér án þess að það þurfi að tilgreina vörur/þjónustu sem eru auðkenndar með þeim. Það væri í tilvikum þar sem þjónustan snýr beint að NFTs sem stafrænum skírteinum, sbr. neðangreind dæmi:

Flokkur 35: Kynningar á NFT tækni (e. Promotion of NFT technologies).

Flokkur 41: Fræðsla í tengslum við NFTs (e. Education relating to NFTs).

Flokkur 42: Tækniþjónusta í tengslum við NFTs (e. Technological services relating to NFTs).

Síðast uppfært: 11.03.2025

V0135486

Turninn í Kópavogi

:

:

:

:

:

:

:

: